7 oktyabr 2025-ci ildə Qəbələdə keçirilən Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət Başçıları Şurasının 12-ci Zirvə Görüşü Azərbaycan diplomatiyasının tarixi hadisələrindən biri kimi yadda qaldı. Zirvə iştirakçılarını salamlayan Prezident İlham Əliyev çıxışında Türk dünyasının birliyinə, ortaq dəyərlərin qorunmasına və əməkdaşlığın daha da gücləndirilməsinə dair strateji mesajlar verdi.
Prezident İlham Əliyev nitqinə Qəbələnin qədim tarixindən bəhs etməklə başladı. O, bu torpağın əsrlər boyu müxtəlif mədəniyyətlərə ev sahibliyi etdiyini, lakin bütün dövrlərdə türk köklərinin dərin izlər buraxdığını qeyd etdi. Bu giriş həm qardaş dövlətlər arasında mənəvi bağın dərinliyini xatırlatdı, həm də Azərbaycan qonaqpərvərliyinin rəmzinə çevrildi.
Prezident İlham Əliyev çıxışında Türk Dövlətləri Təşkilatının artıq regional çərçivəni aşdığını, qlobal səviyyədə geosiyasi çəkisi artan bir quruma çevrildiyini vurğuladı. Onun sözlərinə görə, Türk dünyasının birliyi yalnız etnik və tarixi bağlarla deyil, iqtisadi güc, mədəni diplomatiya və birgə layihələrlə möhkəmlənməlidir.
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın təşkilata dəstəyini konkret addımlarla nümayiş etdirdiyini bildirdi. O, Katibliyin fəaliyyətinə 2 milyon ABŞ dolları məbləğində ianə ayrıldığını qeyd etdi. Bu addım təkcə maliyyə yardımı deyil, həm də Azərbaycanın Türk dünyasında birləşdirici rolunu təsdiqləyən simvolik jest idi.
Prezident İlham Əliyev həmçinin son illərdə keçirilən qeyri-rəsmi zirvələrin əhəmiyyətindən danışdı. Onun fikrincə, belə görüşlər dövlət başçıları arasında səmimi və açıq fikir mübadiləsini gücləndirir, münasibətləri formal diplomatiya çərçivəsindən çıxararaq qardaşlıq səviyyəsinə daşıyır. Prezident İlham Əliyev Şuşada və Budapeştdə keçirilmiş qeyri-rəsmi görüşlərin bu baxımdan mühüm nəticələr verdiyini vurğuladı.
Çıxışın diqqətçəkən məqamlarından biri Türkmənistanın Qarabağda, Füzuli şəhərində məscid tikintisi təşəbbüsü oldu. Prezident İlham Əliyev bu təşəbbüsü “qardaşlıq hədiyyəsi” kimi dəyərləndirdi və təməlqoyma mərasiminin Zirvə çərçivəsində birgə keçirilməsinin planlaşdırıldığını açıqladı. Bu qərar Türk dünyasının dini və mənəvi birliyinin canlı nümunəsi kimi səsləndi.
Prezident İlham Əliyev eyni zamanda infrastruktur sahəsində əməkdaşlığın genişləndirilməsini vacib saydı. O, Türkiyə şirkətlərinin Azərbaycanda həyata keçirdiyi körpü, yol və tunel layihələrinə görə təşəkkürünü bildirdi və bu əməkdaşlığın Türk dünyasının iqtisadi birliyinə aparan əsas istiqamətlərdən biri olduğunu qeyd etdi.Prezident İlham Əliyev çıxışında Türk Dövlətləri Təşkilatının son illərdə sürətlə inkişaf etdiyini, artıq regional səviyyədən çıxaraq beynəlxalq miqyasda mühüm siyasi aktora çevrildiyini vurğuladı. O bildirdi ki, Türk dövlətləri təkcə dil, din və mədəniyyət baxımından deyil, həm də siyasi və iqtisadi maraqlar baxımından bir-birinə sıx bağlıdır və bu birliyin qorunması hər bir üzv ölkənin məsuliyyətidir.
Nitqin sonunda prezident İlham Əliyev bütün iştirakçılara təşəkkür edərək, Zirvənin Türk Dövlətləri Təşkilatının fəaliyyətində yeni mərhələnin başlanğıcı olacağına inandığını bildirdi. O, Türk dövlətlərinin gələcəyini “ortaq dəyərlər, ortaq tarix və ortaq gələcək” prinsipi üzərində qurmağa çağırdı.
Qəbələdəki çıxış həm diplomatik, həm də mənəvi baxımdan dərin məna daşıyırdı. Prezident İlham Əliyev Türk dünyasının yalnız siyasi ittifaq deyil, eyni zamanda mədəni və mənəvi ailə olduğunu bir daha nümayiş etdirdi. Zirvə Azərbaycanın təşəbbüsləri sayəsində Türk birliyinin real və davamlı bir struktur kimi formalaşdığını göstərdi. Prezident İlham Əliyev çıxışında Türk dünyasının birliyini “əsas strateji istiqamət” kimi qiymətləndirdi və bildirdi ki, bu birlik sabitlik, təhlükəsizlik və inkişafın təminatıdır. O qeyd etdi ki, Türk dövlətləri beynəlxalq arenada bir-birini dəstəkləməli, ortaq mövqedən çıxış etməli və qlobal proseslərdə vahid səs kimi eşidilməlidir.
Prezident İlham Əliyev çıxışında vurğuladı ki, Azərbaycan yalnız Türk dövlətləri arasında əməkdaşlığı gücləndirən üzv deyil, həm də regionda lider dövlət kimi fəaliyyət göstərməyə hazırdır. O bildirdi ki, Azərbaycanın geostrateji mövqeyi, enerji və nəqliyyat ehtiyatları, diplomatik əlaqələri bu rolu qəbul etməyə imkan verir. Bu mesaj, digər Türk dövlətlərinə Azərbaycanla yaxın əməkdaşlığın qarşılıqlı faydalı olacağına dair işarə idi.
Bu çıxış, əslində, Prezident İlham Əliyevin öz xalqının və bütün Türk dünyasının gələcəyinə inam bəyanatı idi - güclü, birləşmiş və öz dəyərlərinə söykənən bir gələcəyin konturunu cızan siyasi və mənəvi mesaj.

Pirşağı qəsəbəsi, 112 nömrəli tam orta məktəbin
musiqi müəllimi Qönçə Aşumova